تصور کنید یک تاجر هستید که محموله بزرگی از کالاهای ارزشمند را به مقصدی دوردست ارسال کردهاید. کشتی به بندر رسیده، ما به دلیل تأخیر در تخلیه، محموله شما همچنان در کشتی باقیمانده است. هر روز که میگذرد، هزینهای به نام دموراژ به شما تحمیل میشود. شاید این موضوع برای بسیاری از تاجران ناآشنا باشد؛ اما دموراژ موضوعی حیاتی در حملونقل بینالمللی است که میتواند بهشدت بر هزینههای تجارت تأثیر بگذارد.
دموراژ به هزینهای اطلاق میشود که صاحب کالا یا اجارهکننده کشتی به دلیل تاخیر در تخلیه یا بارگیری کالا باید پرداخت کند. این هزینه زمانی اعمال میشود که کشتی، کانتینر یا هر نوع وسیله حملونقل دیگری بیش از زمان تعیین شده در قرارداد، در بندر باقی بماند.
در این مقاله، به بررسی کامل مفهوم دموراژ، انواع مختلف آن، دلایل بروز و راهکارهای جلوگیری از این هزینه اضافی پرداخته خواهد شد.
اگر شما نیز در زمینه تجارت بینالمللی فعالیت دارید یا قصد ورود به این حوزه را دارید، آگاهی از دموراژ و تأثیرات آن میتواند شما را در مدیریت بهتر هزینهها و افزایش سودآوری یاری دهد؛ بنابراین با ققنوس حمل همراه باشید تا هر آنچه نیاز دارید درباره دموراژ بدانید، به شما بگوییم.
دموراژ (demurrage) یعنی چه؟
دموراژ (demurrage) یک اصلاح مهم در صنعت حملونقل دریایی و تجارت بینالمللی است که به هزینههای اضافی مربوط به تأخیر در تخلیه یا بارگیری کالاها در یک بندر اشاره دارد. بهعبارتدیگر، Demurrage به جریمهای اطلاق میشود که صاحب کالا به دلیل تأخیر در بازگرداندن کشتی متحمل میشود. درواقع، هزینهای است که برای توقف کانتینر بیش از مدت تعیین شده توسط گمرک اخذ میشود.
این هزینهها بسته به کشور و شرکت حملونقل متفاوت است و بهاندازه کانتینر بستگی دارد. دموراژ میتواند به دلایل مختلفی اعمال شود. از جمله این دلایل میتوان به تأخیر در فراهمآوردن اسناد لازم، مشکلات در بندر مانند ترافیک سنگین یا خرابی تجهیزات و شرایط نامساعد جوی اشاره کرد.
اساساً، دموراژ یک ملاحظه اقتصادی است که بر اهمیت جابهجایی سریع کانتینرها در تجارت بینالمللی تأکید میکند. با آگاه ماندن از سیاستهای کثیف مختلف، ذینفعان میتوانند استراتژیهای لجستیکی خود را بهینه کنند، هزینهها را به حداقل برسانند و به اطمینان از جریان بیوقفه کالا در سراسر مرزها کمک کنند.
برای جلوگیری از اعمال دموراژ، برنامهریزی دقیق در فرایند حملونقل ضروری است. در نهایت، این هزینه بهعنوان یک ابزار قانونی در قراردادهای حملونقل دریایی، نقش مهمی در تشویق طرفها به رعایت زمانبندی و جلوگیری از تأخیرهای غیرضروری دارد.
برای فهم بهتر مفهوم دموراژ و تأثیر آن بر هزینههای حملونقل، ابتدا باید با مفهوم فری تایم آشنا شویم. با ما همراه باشید.
فری تایم (Free Time) چیست؟
در صنعت حملونقل دریایی، درک مفهوم زمان آزاد در تعامل با شرکتهای حملونقل ضروری است. فری تایم (Free Time) مدت مشخصی است که در طی آن صاحب کالا میتواند بدون پرداخت هزینه اضافی از کانتینر استفاده کند. دو نوع زمان آزاد وجود دارد: زمان آزاد مبدأ و زمان آزاد مقصد که هر کدام اهداف خاصی در فرایند تحویل دارند.
فری تایم مبدأ
فری تایم مبدأ، شامل زمان تحویل کانتینر خالی به مشتری تا زمان بازگشت کانتینر پر است. در این مدتزمان مالک حق دارد بدون پرداخت اضافی از کانتینر برای بارگیری استفاده کند. فریم تایم مبدأ بهعنوان یک کمکهزینه عمل میکند و آمادهسازی و بارگیری کالا را تسهیل میکند.
فری تایم مقصد
فری تایم مقصد، به لحظهای که صاحب محموله، کانتینر را دریافت میکند، تا تحویل آن به منطقهای که کانتینر بهصورت کامل تعیین میشود، گفته میشود. در این زمان همانند فری تایم مبدأ، صاحب محموله اجازه میدهد تا فرایند تخلیه و تحویل را بدون هزینه اضافی مدیریت کند. فری تایم مقصد، در حصول اطمینان از انتقال روان کالا از کانتینر به مقصد نهایی، مؤثر است.
پس از درک مفهوم فری تایم و مدتزمان نگهداری برای بارگیری یا تخلیه، میتوانیم به بررسی انواع مختلف دموراژ در حملونقل و تأثیرات آن بر هزینه کلی حملونقل بپردازیم.
انواع دموراژ در حملونقل بینالمللی
دموراژ در حملونقل بینالمللی به هزینهای گفته میشود که صاحب کالا یا اجارهکننده کشتی باید بابت تاخیر در تخلیه یا بارگیری کالا پرداخت کند. این هزینهها معمولاً زمانی اعمال میشوند که یک کشتی یا کانتینر به مدت طولانیتری از مدتزمان مقرر در قرارداد در بندر یا ترمینال باقی بماند. انواع دموراژ در حملونقل بینالمللی شامل موارد زیر است:
دموراژ کانتینر
در این نوع دموراژ، واردکنندگان برای حمل بار خود مجبور به اجاره کانتینر هستند و به زمانی اشاره دارد که کانتینرهای حمل بار، به دلیل تأخیر در تحویل یا تخلیه در بندر یا ترمینال باقی می مانند. این نوع دموراژ، عمدتاً با کانتینرهای حملونقل مرتبط است، دقیقاً در جایی که یک فرستنده، یک یا چند کانتینر را برای حمل کالا اجاره میکند. این نوع باید در مدتزمان مشخص بازگردانده شوند، در غیر این صورت جریمه و هزینههای بعدی به همراه خواهد داشت.
دموراژ کشتی
در این نوع اصلاح، درصورتیکه بازرگانان کالاهای خود را در مدت مقرر تخلیه نکنند، بازرگانان باید جریمهای با عنوان خرابی کشتی پرداخت کنند. در واقع در این نوع هزینه زمانی اعمال میشود که کشتی در بندر برای تخلیه یا بارگیری کالا بیشتر از مدتزمان مشخص شده در قرارداد متوقف شود. اگر کشتی بیش از مدتزمان مشخص شده در بندر باقی بماند، این هزینه به صاحب کالا تحمیل میشود.
دموراژ گمرکی
دموراژ گمرکی زمانی اتفاق میافتد که صاحب کالا نتواند آن را در مدتزمان تعیین شده از گمرک خارج کند. در چنین مواردی هزینه ترخیص کالا بهعنوان جریمه تاخیر در ترخیص کالا در نظر گرفته میشود. این امر بر اهمیت ترخیص بهموقع گمرک برای جلوگیری از پیامدهای مالی اضافی تأکید میکند.
دموراژ کامیون
این نوع دموراژ به هزینهای اشاره دارد که به دلیل تأخیر در بارگیری یا تخلیه کامیون در محل بارگیری یا تخلیه، به صاحبان کالا یا شرکتهای حملونقل تحمیل میشود. این نوع دموراژ بهوضوح در حملونقل جادهای مشاهده میشود.
پس از بررسی انواع دموراژ در حملونقل بینالمللی، درک عوامل مؤثر در ایجاد این هزینهها به ما کمک میکند تا راهکارهایی برای کاهش این هزینهها پیدا کنیم.
عوامل مؤثر در ایجاد دموراژ چیست؟
عوامل مؤثر در ایجاد دموراژ میتوانند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشند که میتوانند تأثیرات قابلتوجهی بر هزینهها و زمانبندی حملونقل داشته باشند. در زیر برخی از مهمترین عوامل اشاره شده است:
اختلاف بین صاحب کالا با شرکت کشتی رانی
اختلاف بین صاحب کالا با شرکت کشتیرانی در عوامل مؤثر در ایجاد دموراژ به طور معمولاً ناشی از تفاوت در مسئولیتها و انتظارات است. در این عامل، شرکت کشتیرانی ممکن است در تأخیر بارگیری یا تخلیه نقش داشته باشد و باعث ایجاد اختلاف بین صاحب کالا گردد.
افزایش مدتزمان ترخیص کالا
از عوامل دیگر مؤثر در ایجاد دموراژ، افزایش مدتزمان ترخیص کالا است. این تأخیر ممکن است به دلیل مشکلات گمرکی باشد. هزینههای اضافی را به صاحب کالا تحمیل کند.
عدم دریافت اسناد و مدارک ترخیص در زمان مقرر
این مشکل معمولاً به دلیل نقص در مدارک به وجود میآید. زمانی که اسناد لازم برای ترخیص کالا بهموقع دریافت نشود، فرایند ترخیص کالا به تأخیر میافتد و کالا در گمرک یا بندر باقی میماند.
توقف حامل به علت بازرسی کانتینر
از عوامل دیگر در ایجاد دموراژ میتوانیم به توقف حامل به علت بازرسی کانتینر اشاره کنیم. این تأخیر معمولاً به دلیل توقف حامل به بازرسیهای امنیتی، گمرکی، بهداشتی انجام میشود که ممکن است زمان زیادی را به خود اختصاص بدهد.
با شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد دموراژ، میتوانیم به بررسی راهکارهایی برای جلوگیری از بروز این هزینهها بپردازیم.
راهکارهایی برای جلوگیری از ایجاد دموراژ
ترخیص کالا فرایند بسیار پیچیدهای است و اگر بهدرستی محاسبه نشود، ممکن است هزینههای زیادی را برای خریداران به همراه داشته باشد. یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از دموراژ استفاده از روش استریپ برای حمل بار است. در این روش کالا مستقیماً از کانتینر خارج شده و در کامیون بارگیری میشود و به انبار تعیین شده تحویل داده میشود. در نتیجه کانتینر بلافاصله تخلیه و بازگردانده میشود.
بهترین شیوه برای کاهش دموراژ عبارت است از:
- هماهنگی با باربریهای معتبر و مجرب جهت ترخیص کالا از گمرک
- داشتن اطلاعات کامل و بهروز از قوانین بندر و مراحل ترخیص کالا
- استفاده از کمک کارکنان ترخیص کالا در گمرک
- داشتن برنامه جداگانهای برای هر مرحله از فرایند انتقال و ترخیص
- انتخاب مناسبترین روش
- بررسی دقیق مفاد رفتار برای جلوگیری از مشکلات احتمالی در روند ترخیص کالا
آنچه در این مطلب خواندید…
باتوجهبه مطالبی که از این مقاله آموختیم، دریافتیم که دموراژ بهعنوان یک هزینه اضافی در حملونقل بینالمللی، میتواند چالشهای جدی برای تاجران و صاحبان کالا ایجاد کند. علل مختلفی مانند مشکلات گمرکی، شرایط نامساعد جوی، مشکلات بندری میتواند منجر به بروز دموراژ شود. این هزینهها نهتنها بر هزینههای کلی حملونقل تأثیر میگذارد، بلکه میتواند سودآوری تجاری شما را به شما کاهش دهد.
برای جلوگیری از این هزینهها، در اینجاست که خدمات حرفهای میتواند به کمک شما بیاید. شرکت حملونقل بینالمللی ققنوس حمل، با دانش و تجربه گسترده خود در این حوزه، میتواند شما را در مدیریت و کاهش هزینهها یاری دهد. تبم پشتیبانی و حرفهای ققنوس حمل، این اطمینان را به شما میدهد که عملیات حمل و نقل شما به بهترین شکل انجام خواهد شد و از هرگونه هزینه اضافی جلوگیری میشود.
برای استفاده از خدمات شرکت ققنوس حمل در زمینه دموراژ، با ما تماس بگیرید. اگر شما هم تجربهای در این زمینه دارید، برای آشنایی بیشتر دیگران از هزینههای اضافی دموراژ، تجربیات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.
سؤالات متداول
دموراژ به چه معناست؟
دموراژ در اصل به معنای هزینههای اضافی مربوط به تأخیر در تخلیه یا بارگیری کالا در یک بندر است.
چند نوع فری تایم در دموراژ وجود دارد؟
فری تایم شامل دو نوع فری تایم مبدأ و فری تایم مقصد است.
چند نوع دموراژ داریم؟
در حالت کلی دموراژ دارای سه نوع کانتینر، کشتی، گمرکی و کامیون است.
چه عواملی بر ایجاد دموراژ تأثیر میگذارد؟
عواملی که بر دموراژ تأثیرگذار هستند شامل: اختلاف بین صاحب کالا و شرکت کشتیرانی، افزایش مدتزمان ترخیص کالا، عدم دریافت اسناد و مدارک در زمان مشخص شده و توقف حامل به علت بازرسی میشود.