اگر تا به حال با امورات مرتبط به خرید و فروش کالا در سطح پیشرفته ، چگونگی حمل و نقل آن و به طور کلی با امور بازرگانی و تجاری سر و کار داشته اید، حتما واژه اینکوترمز به گوش شما خورده است.
از این رو جهت آشنایی بیشتر شما با این مفهوم مهم تجاری، در قسمت های بعدی این مقاله از سوی شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس به طور مفصل به این موضوع و پاسخ به سوال اینکوترمز چیست و دیگر موضوعات حول محور این کلمه میپردازیم. در ادامه همراه ما بمانید.
اینکوترمز چیست ؟
در پاسخ به این سوال که اینکوترمز چیست؟ باید گفت که اینکوترمز مخفف واژه International Commercial Terms به معنی اصطلاحات بینالمللی بازرگانی میباشد. به طور کلی میتوان گفت از اینکوترمز به عنوان یک راه ارتباطی مفید یاد میشود که در واقع جهت کاهش پیچیدگی های قوانین تجاری بین خریداران و فروشندگان شکل گرفته است.
در واقع میتوان گفت اینکوترمز اصطلاحی جهانی است و تنها به یک کشور یا یک منطقه خاص ختم نمیشود. اصطلاح اینکوترمز معامله بین واردکننده و صادرکننده کالا را تعریف خواهد کرد تا هر دو طرف قرارداد از مواردی همچون وظایف مختص به خود ، هزینه های قابل پرداخت، خطرات و خسارات، مسئولیت ها و نیز مدیریت تدارکات و حمل و نقل کالا، از پذیرش کالا گرفته تا تحویل آن را به درستی درک نمایند.
چه در حال ثبت سفارش متقاضیان، بسته بندی ویا برچسب گذاری کالا جهت آمادگی برای ارسال به نقاط دیگر باشید و چه در موقعیت یادگیری و آمادگی جهت تحویل بار قرار بگیرید، قوانین اینکوترمز میتواند چراغ راه شما باشد. در واقع اینکوترمز تمامی روش و راه های پیش رو را جهت تقسیم وظایف و تعهدات بین دو طرف قرارداد را در نظر گرفته، چرا که این مسئله برای تمامی خریداران و فروشندگان مهم و حائز اهمیت است که وظایف و تعهدات مرتبط با حمل و نقل محموله از قبل معین شده باشد.

اینکوترمز شامل چه مواردی میشود؟
در واقع میتوان گفت موضوعات اصلی و مورد بحث در اصول و قوانین اینکوترمز بسیار گسترده و وسیع میباشد که از مهمترین این قوانین میتوان به هزینههای قابل پرداخت برای کالا ، تعهدات مالی و قراردادی و خطرات اشاره نمود. به طور کلی میتوان گفت، اینکوترمز شامل موارد زیر میگردد:
- در واقع اینکوترمز حدود مسئولیت دو طرف قرارداد را تعیین میکند.
- هزینه های قابل پرداخت هر کدام از طرفین قرارداد را تعیین میکند. ریسک های محتمل تجاری موجود بین فروشنده و خریدار را مشخص میکند.
- از ایجاد اختلالات ناشی از تفسیر نادرست اصطلاحات به کار برده شده در قراردادهای بازرگانی جلوگیری میکند.
به عبارتی بهتر میتوان گفت اینکوترمز وارد رشته های مختلفی از بازرگانی مانند حمل کالا، ترخیص کالا از گمرک، صادرات و واردات کالا، تعیین مسئولیت پرداخت و تعیین ریسک حمل و نقل کالا در مراحل مختلف انتقال کالا میشود.
مزایای استفاده از اینکوترمز در حمل و نقل بین المللی
در واقع میتوان گفت مهمترین مزیت استفاده از اینکوترمز در حمل و نقل بین المللی این است که اینکوترمز مسئولیتهای طرفین قرارداد را مشخص میکند به عنوان مثال میتوان گفت در هر گزاره قوانین اینکوترمز در مورد مسئولیت های فروشنده و یا خریدار در تهیه کالا و یا تهیه فاکتور بازرگانی مطابق با قرارداد فروش ارائه شده است.
از این رو بیانیه نیز در قوانین اینکوترمز وجود دارد که معین میکند با این عنوان که خریدار باید کالا را با توجه به قرارداد فروش که قیمت اصلی نیز در آن نوشته شده است، خریداری نماید. لازم به ذکر است که هر قانون اینکوترمز دارای بیانیه میباشد که تعیین میکند کدام یک از طرفین معامله، مسئول اخذ مجوزات لازم مانند مجوز صادرات یا سایر مجوزهای رسمی مورد نیاز کالا و یا انجام تشریفات گمرکی لازم جهت ادامه فرآیند تجاری است.
در واقع میتوان گفت در اینکوترمز در مورد اینکه کدام یک از طرفین معامله مسئول اخذ مجوزات وارداتی و یا صادراتی و نیز سایر مجوزهای رسمی و انجام تشریفات گمرکی مورد نیاز برای واردات کالا هستند، نیز اظهارات و قوانینی وجود دارد. همچنین قوانین اینکوترمز تعیین میکند که کدام یک از طرفین قرارداد مسئول پرداخت هزینه های لازم جهت واردات و یا صادرات کالا میباشد و مسئولیت این کار بر عهده کدام فرد میباشد .
در هر قانون اینکوترمز تعیین میشود که در صورت نیاز، کدام یک از طرفین معامله موظف به عقد قرارداد جهت حمل کالا یا ارائه پوشش بیمه بار میباشند. در وهله دیگر هر قانون اینکوترمز حاوی اظهاراتی میباشد که تعیین خواهد کرد کدام یک از طرفین معامله مسئول بسته بندی کالا و همچنین حمل و نقل کالا به خارج از کشور و پرداخت هزینه های باررسی قبل از بارگیری بار میباشند.

درنتیجه اینکه قوانین ترمز تعیین میکند، کدام یک از طرفین قرارداد چه مسئولیت هایی را بر عهده دارند به عنوان
مهمترین مزیت اینکوترمز در نظر گرفته میشود.
آشنایی با انوع ترم های اینکوترمز:
EXW – EX Works
در این روش از اینکوترمز عبارت EXW به عنوان نام مقصدی قرار میگیرد. از این رو فروشنده موظف است بار را در این مقصد تحویل بدهد. این اصطلاح حداقل تعهد را روی فروشنده و حداکثر تعهد را روی خریدار فروشنده به وجود میآورد. غالبا از این نوع اصطلاح جهت ارائه قیمت اولیه و بدون محاسبه هر نوع هزینه مضاف بر آن استفاده میشود.لازم است بدانید اصطلاح EXW عبارت است از اینکه خریدار ریسک رساندن محموله به مقصد نهایی را بر عهده میگیرد.
اگر فروشنده کالاها را بارگیری نکند یا آنها جهت صادرات را تحویل نگیرد و یا مواردی از قبیل در هر حال ریسک و هزینه با خریدار میباشد. لازم است بدانید اگر طرفین معامله به این توافق برسند که فروشنده بایستی محموله را بارگیری کند و به مقصد مشخصی ارسال نماید تا در ریسک این قانون مشارکت داشته باشد، این توافق بایستی به صورت کاملا شفاف با کلمات مشخص ضبط و ثبت گردد تا در این شکل از قرارداد تاثیر بگذارد.
FCA – Free Carrier
در این روش از اینکوترمز فروشنده محموله را در یک مکان معین همراه با ترخیص صادرات به خریدار تحویل می دهد. در این روش ممکن است کالا ها به حاملی که از توسط خریدار معرفی شده است، یا فرد دیگری که به وسیله خریدار مشخص شده تحویل داده شود. لازم به ذکر است این اصطلاح در عرصه تجارت بینالمللی از جهات زیادی جایگزین اصطلاح FOB در موارد جدید شده است.
این اصطلاح قبلا به معنای تحویل محموله در بنادر یا محل ارسال کالا بود که این امر در اصطلاح FCA به یک عنوان یک مقصد جغرافیایی در نظر گرفته میشود. تنها نقاط انتقال ریسک در این اصطلاح از اینکوترمز از بندر به نقطه یا محل تحویل محموله تغییر پیدا کرده است.
محل انتخاب شده در این روش قرارداد در تعهدات تخلیه و بارگیری کالاها تاثیر قابل توجهی دارد. اگر تحویل کالا به عنوان تعهدات فروشنده باشد، یا در هر مکانی انجام گردد که تحت کنترل فروشنده باشد، او مسئول بارگیری محموله در حمل کننده خریدار خواهد بود. اما اگر تحویل کالا در محل دیگری صورت گیرد، با رسیدن به مقصد نهایی وظیفه تحویل کالا از روی شانه فروشنده برداشته شده و در نتیجه خریدار مسئولیت خالی کردن بار و یا تخلیه آن را بر عهده خواهد گرفت.
CPT – Carriage Paid To
در این روش از اینکوترمز فروشنده بایستی هزینه حمل و نقل محموله را تا مقصد نهایی ذکر شده را بر عهده بگیرد. در این روش زمانی که کالا توسط اولین حملکننده بار میگردد، ریسک محموله از فروشنده به خریدار منتقل میگردد. لازم است بدانید در این روش فروشنده مسئولیت هزینههای ابتدایی که شامل ترخیص صادرات کالا و هزینه باربری و مواردی از این قبیل را برعهده باید بگیرد.

تفاوتی ندارد که این نقطه مقصد نهایی کالا یا یکی از بندرهای کشور فروشنده کالا باشد، به هر حال این مکان بایستی در قرارداد نام برده شده باشد. همچنین اگر خریدار از فروشنده خواستار شود که برای بار نیز بیمهنامه تهیه گردد، آن هنگام نیز باید از اصطلاح CIP در قرارداد به جای این استفاده گردد.
CIP – Carriage and Insurance Paid To
این اصطلاح شباهت بسیاری به CPT دارد، با این تفاوت که در آن فروشنده تعهد بیمه کالا در حمل و نقل را بر عهده میگیرد. در این روش فروشنده بایستی محموله را تا ۱۱۰% ارزش اظهاری ذکر شده آن منطبق با اصول بیمههای بینالمللی بیمه نماید . لازم به ذکر است این امر بایستی با توجه به همان ارزی که در قرارداد نام برده شده است انجام بگیرد و باید مورد تایید خریدار، فروشنده، و هر فرد دیگری که منفعتی از بیمه کالا میبرد باشد.
DPU – Delivered at Place unloaded
این اصطلاح از اینکوترمز نشان دهنده این است که فروشنده بایستی کالاها را در مقصدی که ذکر شده است تخلیه نماید و تحویل دهد. در این روش بایستی فروشنده تمامی هزینههای مربوط بار را پرداخت نماید و تمام ریسکها را تا رسیدن بار به نقطه معینی که در قرارداد عنوان شده است را بر عهده بگیرد.
همچنین لازم است بدانید این ترمینال ممکن است بندر، فرودگاه و یا یک ترمینال داخلی ترخیص بار باشد، اما این ترمینال بایستی قابلیت دریافت محموله را داشته باشد. همچنین تمام هزینهها بعد از تخلیه کالا بر عهده خریدار میباشد . لازم به ذکر است که گونه هزینه که مربوط به دیرکرد و یا تاخیر در ترمینال باشد، در این روش بر عهده فروشنده است.
DAP – Delivered At Place
این اصطلاح اینکوترمز نشان دهنده این امر است که فروشنده بایستی محموله را در مقصدی که درج شده است تخلیه نماید و تحویل دهد. در این روش اینکوترمز فروشنده تمامی هزینههای بار اعم از حمل و نقل کالا، تخلیه کالا از حملکننده در مقصد یا ترمینال مد نظر و هزینههای مقصد را بر عهده میگیرد تمامی ریسکهای آن را تا رسیدن بار به نقطه معینی که در قرارداد عنوان شده را بایستی به طور کامل بر عهده بگیرد.
DDP – Delivered Duty Paid
در این روش از اینکوترمز فروشنده مسئول تحویل کالاها در محل درج شده در کشور خریدار میباشد، و بایستی تمامی هزینهها تا هنگام رسیدن محموله به مقصد از جمله مواردی مانند امور گمرکی و واردات و یا مالیاتهای مربوط به آن را پرداخت نماید. در این روش از اینکوترمز فروشنده مسئول تخلیه محموله نخواهد بود. در این روش بیشترین وظیفه بر عهده فروشنده است و حداقل وظیفه بر عهده خریدار میباشد.
لازم به ذکر است مهمترین نکته در اینکوترمز DDP این مورد است که فروشنده بایستی مسئولیت ترخیص کالا از گمرک کشور خریدار را بر عهده بگیرد، که مورد هم شامل پرداخت هزینههای مربوطه و هم انجام پروسه قانونی گمرکی و ارائه مدارک لازم میباشد. از این رو اگر فروشنده با قوانین و اصول واردات کشور مقصد به خوبی آشنایی نداشته باشد، این روش میتواند برای وی بسیار پر ریسک باشد و متحمل هزینههای زیادی شود.
Free on Board (FOB)
این مورد نیز یک اصطلاح حقوقی بینالمللی است، که فروشنده را اجبار میکند تا کالا را روی کشتی به خریدار تحویل دهد. همچنین فروشنده ملزم به انجام تعهدات مالی خود در رابطه با حمل کالا خواهد بود. هزینه های مربوط به حمل کالا از انبار فروشنده و خریدار عبارتند از: هزینههای حمل و نقل کالا تا بندر مبدا، بارگیری و تخلیه کالا به کشتی، حمل کالا توسط کشتی تا بندر مقصد، هزینه تخلیه محموله در بندر مقصد، هزینه بیمه و مواردی از این قبیل.
Cost, Insurance and Freight (CIF)
سیف نیز به معنای تحویل کالا روی عرشه کشتی میباشد. در این روش تمام هزینه های عقد قرارداد و هزینههای بیمه بر عهده فروشنده میباشد. همچنین فروشنده بایستی کالا را به نزدیکترین بندر برده و آن را در کشتی مربوطه بارگیری نماید و به مقصد منتقل کند. همچنین در این روش تمامی هزینه ها انتقال بار برعهده خریدار میباشد.

جمع بندی
در این مقاله از سوی شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس، به یکی از اصطلاحات مهم تجاری با عنوان اینکوترمز پرداختیم. لازم است بدانید که آشنایی با قوانین اینکوترمز برای تاجران و بازرگانان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به طوری که با آشنایی این قوانینی دو طرف معامله میتوانند با حق و حقوق خود در این عرصه از هزینه ها، ریسک و سایر مسائل مربوط به حمل و نقل آشنا شوند.
آشنایی با قوانین اینکوترمز بدون شک شما را در مناسب ترین و درست ترین مسیر قرار خواهد داد و خطرات احتمالی را به طور معجزه آسایی کاهش خواهد داد.
اینکوترمز چیست؟
اینکوترمز به عنوان یک راه ارتباطی مفید تعریف میشود که در واقع جهت کاهش پیچیدگی های قوانین تجاری بین خریداران و مشتریان شکل میگیرد.
مهمترین مزیت استفاده از اینکوترمز چیست؟
مهمترین مزیت استفاده از اینکوترمز در حمل و نقل بین المللی این است که اینکو ترمز مسئولیت طرفین قرارداد را مشخص و تعیین میکند.
قوانین اینکوترمز شامل چه مواردی میشود؟
مهمترین قوانین اینکوترمز شامل هزینه قابل پرداخت برای کالا، تعهدات مالی و قراردادی و خطرات احتمالی میباشد.
فوب به چه معناست؟
این اصطلاح اصطلاح حقوقی میباشد که فروشنده را ملزم میکند تا کالا و محموله را روی عرش کشتی به خریدار تحویل دهد.