به چه کالا هایی کالای متروکه می گویند؟ سال 1401

مقدمه

در ابتدای مقاله لازم است بدانید اگر از تاریخ بدو ورود کالا به سازمان گمرک بیشتر از 4 ماه بگذرد و محموله از گمرک ترخیص پیدا نکند و یا صاحب کالا جهت انجام تشریفات و فرایند گمرکی مراجعه ننماید،کالا متروکه نامیده می‌گردد و با موجب متروکه شدن کالا در گمرک می‌شود. لازم است بدانید در فرودگاه های فعال سطح کشور بعد از دو ماه و نیز در دیگر اماکن گمرکی بیش از چهارماه توقف از تاریخ صدور اولین قبض انبار کالا، به عنوان کالای متروکه در نظر گرفته می‌شود.

پس از این مدت با موافق بودن گمرک تا بیش از چهارماه دیگر در سطح گمرکات زمینی و یا دریایی می‌توان تا 2 ماه در سطح گمرکات فرودگاهی قابل تمدید باشد. در این مقاله از سوی شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس همراه ما باشید تا به اصطلاح کالای متروکه و چگونگی متروکه شدن کالا در گمرک بپردازیم.

کالای متروکه در گمرک به چه معناست؟

در واقع می‌توان گفت کالا و محموله هایی که ظرف مهلت قانونی و تعیین شده از سازمان گمرک خارج سازی و ترخیص نگردد، در این مورد تفاوتی میان کالاهای وارداتی و یا صادراتی اعم از کالاهای قطعی و موقت وجود نخواهد داشت.

در واقع می‌توان گفت کالاهای متروکه کالاهایی می‌باشد که صاحب آن به هر دلیلی جهت ترخیص آن به گمرک مراجعه نکرده باشد و یا اگر مراجعه کرده است در ارائه اسناد و مدارکی که لازم تا اخذ و ارسال کند تاخیر کرده باشد و یا به دلید عدم ارائه مجوزهای ویژه و موردنیاز، محموله به شکل متروکه شدن در گمرک در می‌آید.

به چه دلیل کالا در گمرک متروکه می شود؟

دلایل زیاد و متعددی موجب متروکه شدن کالا در گمرک می‌شود، که مهمترین دلایل متروکه شدن در گمرک به شرح زیر است.

لازم است بدانید یکی از دلایل مهم متروکه شدن کالا در گمرک اعم از وارداتی و یا صادراتی کمبود نقدینگی صاحبان  کالا می‌باشد، این مورد به عنوان مهمترین دلیل جهت متروکه شدن کالا در گمرک در نظر گرفته می‌شود.

از دیگر مواردی که موجب متروکه شدن کالا در گمرک می‌شود، عدم تایید وزارت بهداشت و استاندارد می‌باشد که افراد بایستی قبل از اقدام به سفارش کالا مجوزات لازم را اخذ نمایند.

لازم است بدانید در کالاها و محموله های هوایی مهلت متروکه شدن محموله بین 70 روز از تاریخ ورود کالا به گمرک می‌باشد.در کالای متروکه تاریخ متروکه شدن و همچنین  فروش آن در قبض انبار ثبت می‌گردد. حداکثر مدت توقف هر محموله از هنگام تاریخ مانیفست یا اظهارنامه اجمالی کالا جهت صادرات و ترانزیت چهار ماه می‌باشد و در صورتی که جهت انجام تشریفات قطعی گمرکی اقدام نگردد به عنوان کالای متروکه تلقی می‌شود.

همچنین برای اداره های تولیدی این مهلت محدود به 4 ماه نخواهد بود و گمرک مجاز است برای مدت زمان مناسبی که خودش لازم بداند، بتواند آن را تمدید کند.

چه اتفاقی در گمرک برای کالای متروکه پیش میاید؟

همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد کالاها و بارهایی که بعد از گذشت چهار ماه در انواع گمرک‌ های دریایی و زمینی و یا پس از گذشت دو ماه در گمرک‌ های فرودگاهی به هر علتی توسط صاحب خود از اداره گمرک ترخیص نگردد و در انبار هتی گمرک باقی بماند، به عنوان کالای متروکه شناخته می‌گردد. البته لازم است بدانید مدت زمان ترخیص کالای متروکه را می‌توان با توجه به گمرکی که در آن نگهداری می‌گردد، تمدید نمود.

این مدت زمان برای انواع گمرک‌ های فرودگاهی به اندازه دو ماه و برای دیگر اماکن گمرکی به مدت چهار ماه است. همچنین در مورد مدت زمان تمدید جهت ترخیص کالای متروکه از گمرک، بایستی توجه کامل داشته باشید که مدت زمان تمدید خارج سازی کالای متروکه غالبا برای موسسات تولیدی متغیر است، به گونه ای که این زمان با توجه به نظر و صلاح اداره‌ گمرک بیش از چهار ماه در نظر گرفته می‌‌گردد و در بعضی موارد نیز این زمان کمتر از چهار ماه است.

 یک کالای وارداتی پس از طی مدت زمان مجاز ورود به گمرک در لیست کالاهای متروکه قرار می‌گیرد و به سرعت تاریخ متروکه شدن  کالا در گمرک در قبض انبار ثبت می‌گردد. گمرک با توجه به ضوابط از پیش معیین شده، تاریخی را فروش، کنار تاریخ متروکه شدن کالا در گمرک ثبت می‌کند و این یعنی، سرانجام کالای متروکه به وسیله اداره گمرک به فروش خواهد رسید.

بنابراین کالای متروکه بعد از گذشت یک زمان مناسب که به وسیله گمرک تشخیص داده می‌گردد و به صاحب کالا اعلام می‌گردد، به یکی از سه شیوه حراج، مزایده کتبی و یا خرده فروشی به فروش خواهد رسید.

همچنین نحوه انتخاب روش فروش کالای متروکه هم توسط گمرک مشخص می‌گردد. لازم است بدانید در هر سه روش تمام هزینه‌ های دریافتی از فروش کالا، به گمرک تعلق نخواهد گرفت بلکه بعد از فروش کالای متروکه، گمرک هزینه‌های اعمال شده مانند هزینه‌ های نگهداری بار، هزینه فروش کالا، حق بیمه کالا،  حمل و نقل کسر می‌کند و در آخر مبلغی از فروش را به صاحب کالا پرداخت می‌کند. البته لازم است بدانید صاحب کالا دو سال مهلت دارد تا اسناد و مدارک مورد نیاز جهت اثبات مالکیت محموله را به اداره گمرک تحویل دهد و مبلغ باقی مانده از فروش کالای متروکه را از سازمان گمرک پس گیرد.

راه های فروش بار متروکه

هنگام متروکه شدن کالا در گمرک راه هایی جهت فروش کالای متروکه در نظر گرفته می‌شود این راه ها عبارتنداز؛

• حراج کالا
• مزایده کتبی کالا
• خرده فروشی کالا

کالای متروکه و کالایی که از اداره گمرک ضبط شده است ، به وسیله سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی به عنوان مسئول فروش کالای متروکه به فروش خواهد رسید. سپس اداره گمرک بعد از کسر هزینه های مورد نیاز شامل حمل و نقل، بیمه کالا و هزینه های که به هنگام ورود قطعی آن بار تعلق می‌گیرد، بقیه را سپرده کند تا صاحب کالا بتواند  ظرف مدت دو سال با ارائه نمودن اسناد و مدارک جهت دریافت آن اقدام کند.

در مزایده کالای متروکه خود صاحب محموله هم می تواند حضور کاملی داشته باشد،  از آخرین وضعیت محموله های خود آگاهی کامل داشته باشید.

صاحب محموله بایستی جهت انجام تشریفات و فرایندهای قطعی گمرکی و ترخیص بار خود و ارائه نمودن اظهارنامه های خود و پرداخت کلیه وجوه متعلقه تنها تا قبل از فروش توسط سازمان اموال تملیکی فرصت خواهد داشت.

لازم به ذکر است هزینه ها جهت انجام خدمات و سایر هزینه ها و کالای متروکه به هنگام خروج از اماکن گمرکی به وسیله اداره جمع آوری و فروش اموال تملیکی پرداخت می‌شود. همچنین سرویس انبار هر کدام از ادارات گمرک در پایان هر هفته بایستی مقدار و نوع باری که مدت توقف مجاز سپری شده را اعلام نماید.

کالای متروکه چه مقرراتی را شامل میشود؟

باید بدانید در خصوص متروکه شدن کالا در گمرک ، قوانین و مقرراتی گوناگونی به طور کامل در این زمینه تدوین و تهیه شده که نشان دهنده این است که هر کالایی که دارای شرایط خاص  متروکه شدن را دارد ، اما به طور کلی در سازمان گمرک و  فرودگاه‌ های فعال در سطح کشور هر نوع کالای وارداتی بعد از طی نمودن دو ماه از هنگام صدور اولین قبض انبار معتبر و در دیگر اماکن گمرکی از جمله گمرک‌ های دریایی و زمینی ، پس از گذشت چند ماه، کالای وارداتی به عنوان کالای متروکه شناخته می‌گردد‌.

همچنین می‌توان گفت یکی از مهمترین قوانین مهم در این عرصه که تجار حتما بایستی به آن توجه کامل داشته باشند، این مورد است که بعد از گذشت زمان مقرر شده از متروکه شدن کالا در گمرک صاحان کالا می‌ توانند مجددا به گمرک مراجعه کرده و در خصوص کالای متروکه خود، از گمرک مربوطه مهلت لازم بگیرد، به این شکل که بایستی جهت ترخیص کالای خود در گمرک‌ های زمینی و یا دریایی به مدت زمان چهار ماه و در گمرک های فرودگاهی به مدت زمان دو ماه مجددا تمدید کند.

در صورت متروکه شدن صاحب کالا چه میکند؟

لازم است بدانید بعد از متروکه شدن کالا در گمرک و دریافت نمودن کالاها توسط سازمان جمع آوری، این کالا به فروش خواهد رسید و حاصل فروش کالای متروکه به شکل های گوناگونی محاسبه خواهد شد. در این مورد ابتدا حق الزحمه کارشناسان و متخصصان سازمان اداره گمرک پرداخت می‌گردد، بعد از آن بدهی های صاحب کالا به گمرک پرداخت خواهد شد که این هزینه ها مشمول ، عوارض حمل و نقل داخلی کالا و هزینه های گمرک می‌گردد.

در نهایت هم نیز مبلغ باقی مانده به وسیله سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی به مدت زمان 2 سال در یک حساب موقتی که به نام صاحب کالا می‌باشد، سپرده گذاری می‌گردد. در این هنگام در صورت عدم مراجعه نمودن صاحب کالا در طی این مدت زمان باقی مانده، هزینه باقی مانده حاصل از فروش کالا به حساب خزانه دولت واریز می‌گردد.

پس در نتیجه می‌توان گفت کالاهایی که در گمرک به عنوان کالای متروکه در نظر گرفته می‌شود و توسط صاحب کالا ترخیص نمی‌گردد، بعد از گذراندن یک دوره خاص و فرایند قانونی ممکن است، توسط سازمان های جمع آوری و همچنین فروش اموال تملیکی به فروش کامل برسد. در این زمینه لازم است بدانید بایستی صاحب کالا تمام شرایط و ضوابط لازم را جهت واردات کالا در نظر بگیرد و سپس اقدام به واردات و صادرات کالا کند.

لیست هزینه و تعرفه های کالای متروکه

تمام کالاهایی که به وسیله به دلایل متعددی ترخیص نمی‌گردد، به انبار گمرک منتقل خواهد شد. لازم است بدانید در صورتی که هزینه انبارداری به وسیله صاحبان محموله پرداخت شده باشد، انباردار به مدت 2 ماه کالا را در گمرک نگهداری خواهد کرد.

اما باید بدانید در صورت عدم مراجعه کردن صاحبان کالا به سازمان گمرک، سازمان جمع آوری کننده و فروش اموال تملیکی در گمرک تنها می‌تواند به مدت 5 هزینه متروکه نمودن محموله در گمرک و نگهداری این کالاها در انبار را می‌پردازد.

در صورتی فرایند ترخیص بار و پیش فروش  بیشتر از 6 ماه به طور خواهد انجام شد ، سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی هزینه ها و مبالغ جانبی آن را از جمله انبارداری اضافی کالا را پرداخت خواهد کرد و در زمان مناسب اقدام به فروش کالاهای مورد نظر می‌کند. البته اگر قبل از فروش محموله توسط این سازمان و اداره صاحب بار به گمرک مراجعه نماید، می‌تواند بعد از تسویه حساب کردن و پرداخت هزینه های کالای متروکه اقدام به ترخیص کالا خواهد نمود

سوالات متداول

جمع بندی

لازم است بدانید در این مقاله از سوی شرکت حمل و نقل بین‌المللی ققنوس سعی نمودیم تا شما را با اصطلاح­ات کالای متروکه در گمرک و قانون و ضوابط کالاهای متروکه و نیز تعریف کالای متروکه آشنا کنیم. اکنون باید بدانید که برای پیشگیری از ضبط شدن کالای خود چه مراحلی را باید طی نماید. همچنین جهت جلوگیری نمودن از متروکه شدن کالا در گمرک خود بایستی با توجه به قوانین هر کشور و نوع محصول تصمیم بگیرید که میزان حقوق ورودی هر کالا متفاوت خواهد بود و روش تعیین میزان حقوق ورودی محموله جهت ترخیص بر حسب سیاست ها و اصول هر کشور متغیر است.

همچنین باید بدانید برای اینکه بتوانید کلیه امورات و فرایندهای گمرکی کالاهای وارداتی خود را جهت جلوگیری از متروکه شدن کالا در گمرک به موقع انجام بدهید. همچنین شما می‌توانید از خدمات شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس نظیر حمل بار دریایی، حمل بار زمینی ، حمل بار دریایی و حمل درب به درب استفاده نمایید.