ترانزیت بین المللی چیست ؟

مقدمه

یکی از اصطلاحات پر کاربرد در حوزه ی حمل ‌و نقل ترانزیت بین المللی کالا است. این واژه ریشه ی لاتین دارد و به معنی منتقل کردن و یا عبور دادن می باشد. در قوانین کشور و عرف لجستیک کالا، ترانزیت در کنار مفهوم صادرات و واردات بار قرار می ‌گیرد. به همین دلیل در بیشتر موارد مفهوم آن به اشتباه استفاده می شود.

در این محتوا از وب‌ سایت شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس قصد داریم که در خصوص جزئیات مربوط به ترانزیت بین‌المللی و کاربرد آن در صنعت حمل ‌و نقل کالا اطلاعات بیشتری پیدا کنیم. در این مقاله به مفهوم ترانزیت بین‌المللی کالا، انواع روش های ترانزیت کالا، پرواز ترانزیت، هزینه های گمرکی در ترانزیت بین المللی و همچنین وظایف راننده ترانزیت بین المللی به اختصار می پردازیم. از شما دعوت می کنیم که تا انتهای مقاله ما را همراهی بفرمایید.

ترانزیت بین المللی کالا

همان طور که در مقدمه اشاره شد واژه ی ترانزیت بین ‌المللی یکی از پرکاربردترین مفهوم ها در حوزه ی حمل ‌و نقل کالا می باشد. البته در بسیاری از موارد این واژه در معنا و مفهوم درست خود استفاده نمی شود.

بسیاری از افراد امکان دارد که ترانزیت بین المللی کالا را معادل صادرات و واردات در نظر داشته باشند. اما این طور نیست، در واقع ترانزیت بین‌ المللی در کنار صادارت و واردات کالا ، روش دیگری از حمل ‌و نقل بین ‌المللی می باشد. به عبارت دیگر، عبور محموله و کالای مجاز از یک کشور که مبدا و مقصد آن دیگر کشورها هستند، ترانزیت بین‌المللی کالا نام دارد.

به عنوان مثال اکثر کالاهای کشورهای شمالی مانند ترکمنستان، آذربایجان و ارمنستان توسط ایران ترانزیت می ‌شوند. در واقع محموله ها از سمت بنادر جنوب ایران وارد شده و با استفاده از کامیون ‌های ترانزیت، به شکل حمل و نقل زمینی به شمال ایران منتقل و از مرز خارج می گردند. کشور ما در بحث ترانزیت بین ‌المللی یک راه انتقالی و گذری است و تولید کننده و یا مصرف کننده ی کالا نمی باشد.

بهتر است بدانید که تفاوت ترانزیت با صادرات و واردات در همین قسمت است. در صادرات و واردات کالا، مبدا و مقصد، کشور ایران است. اما با توجه به مطالب بیان شده در بحث ترانزیت بین المللی کالا، بار مورد نظر فقط از ایران عبور داده می‌شود.

انواع روش های ترانزیت کالا

ترانزیت کالا در قوانین صنعت حمل‌ و نقل به دو نوع ترانزیت داخلی و ترانزیت خارجی (ترانزیت بین المللی کالا) تقسیم بندی می شود. برای آشنایی با مفاهیم ترانزیت داخلی و ترانزیت خارجی، با شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس همراهی بفرمایید.

مفهوم ترانزیت داخلی

با توجه به تعریف ترانزیت بین المللی کالا در مبحث قبلی، بار و کالای ترانزیتی که از گمرک مورد نظر وارد کشور می گردد و بدون ترخیص قطعی، به یک گمرک دیگر در کشور منتقل می گردد تا بر طبق مدارک و اسناد و بنا به درخواست خواست صاحب بار، به کشور دیگری منتقل شود ترانزیت داخلی گفته می شود.

در ترانزیت داخلی، انتقال از گمرکی به گمرک های دیگر صورت می گردد، اما با ترانزیت خارجی کاملا متفاوت می باشد. برای مثال، تصور کنید که یک شخص وارد‌کننده، کالای خود را وارد گمرک امام خمینی نموده است، ولی به خاطر شلوغی گمرک مورد نظر، قادر نمی باشد که سریع کالا را ترخیص نماید. در این صورت، گمرک و همچنین صاحب بار قادر هستند که درخواست ترانزیت داخلی کالای مورد نظر را داشته باشند.

این یعنی اینکه محموله به جای ترخیص در گمرک مورد نظر، به شکل پلمپ شده به گمرک خلوت‌تری انتقال داده می ‌شود. در نتیجه ترخیص قطعی کالا و امور اداری، در گمرک دوم انجام خواهد شد. البته در مبحث قبلی هم اشاره کردیم که اصطلاحات مربوط به ترانزیت و همچنین ترانزیت بین المللی کالا ( مفهومی در زمینه ی تجارت خارجی است)، در خیلی از مواقع اشتباه به کار برده می‌ شود.

ترانزیت داخلی نیز یکی دیگر از همین اشتباهات رایج است. به صورتی که حتی در اکثر سایت ‌های رسمی مربوط به شرکت ‌های حمل ‌و نقل هم اشتباها به جای مفهوم حمل ‌و نقل داخلی به کار برده می شود. در این نوع از مجلات و سایت‌ ها جا به جایی و حمل ‌و نقل داخلی کالا ترانزیت داخلی نام دارد که مفهومی کاملا اشتباه می باشد.

در قوانین هر کشوری، از عبارت ترانزیت خارجی به جای ترانزیت بین ‌المللی کالا استفاده خواهد شد. قبل تر از این موضوع در مورد این نوع ترانزیت، به طور کامل توضیح داده شده است. منتقل نمودن کالای ترخیص نشده از گمرک یک کشور به عنوان کشور مبداء و ورود آن به گمرکی دیگر به منظور خروج از کشور را ترانزیت خارجی می نامند.

پرواز ترانزیت به چه صورت میباشد؟

ترانزیت بین المللی کالا به طور معمول در شرایط جا به ‌جایی کالاها، توسط هواپیماهای معمولی انجام می گیرد، اما در خیلی از مواقع پرواز ترانزیت به صورت اختصاصی برای حمل و نقل محموله های مختلف، انجام می گردد. در این شرایط، پرواز و هواپیما فقط به حمل و نقل محموله ‌های متنوع بین دو کشور اختصاص می یابد و موضوعیت فرعی دیگری ندارد.

به طور مثال در پروازهایی اختصاصی که واکسن ‌های مربوط به کووید 19 را به کشورهای مختلفی حمل می‌ کنند، شرایط خاص برای نگهداری در پرواز برقرار است و فقط محموله ی موجود در پرواز، واکسن ‌های مختص کرونا می باشند. همان طور که می دانید زمان به عنوان یک فاکتور خیلی مهم برای حمل و نقل این محموله ها در نظر گرفته می ‌شود. بنابراین تنها روش  برای جا به‌ جایی آن ها، پرواز است و حتی درون کشور هم برای ارسال نمودمن محموله‌ های واکسن به دیگر شهرها، از پرواز استفاده خواهد شد.

در نتیجه می‌توان دریافت که در بعضی شرایط و برای برخی از محموله ها، یک نوع روش حمل و نقل بین المللی برای جا به جایی باید استفاده شود و گزینه ی دیگری در ترانزیت برای صاحبان بار وجود نخواهد داشت.

هزینه های گمرکی در ترانزیت بین المللی

انجام ترانزیت بین المللی کالا منوط به رعایت قوانین و مقررات خاصی است. همان طور که عنوان گردید ترانزیت خارجی بین کشورهای مختلف رخ خواهد داد. بنابراین آگاهی از تمامی قوانین هر کشوری و رعایت ضوابط و مقررات آن جزء امور ضروری در ترانزیت بین المللی است.

گاهیی در ترانزیت بین المللی ضروری است که برای صادرات کالا یا محصول بار از کشور مبدا به مقصد مورد نظر ارسال شود و در این راه از گمرک مرزی یک کشور دیگر عبور نماید. این نوع کالا داخل کشور گذری نخواهد ماند، اما با توجه به قوانین ترانزیتی از کشور گذر خواهد کرد. در نتیجه چون انجام این فرایند با خروج بار همراه است مشمول به پرداخت هزینه ی گمرکی نمی باشد.

ممکن است در ترانزیت بین المللی کالا، محموله هایی که در حال عبور به سمت مقصد مربوطه هستند در محوطه های گمرکی تخلیه گردد. بنابراین برای محموله ی مورد نظر قبض انبار صادر می شود و باید حق بیمه ی تعیین شده برای بارهای وارداتی به گمرک پرداخت شود.

وظایف راننده ترانزیت بین المللی

راننده ی ترانزیت بین المللی کالا در راه های ترانزیتی کشور بدون این که توقف داشته باشد و یا اینکه باری را تخلیه کند به طرف مقصد از کشورهای خارجی گذر خواهد کرد. حق بیمه، حقوق مربوط به گمرک، سود بازرگانی و عوارض از راننده ی ترانزیت بین المللی دریافت نمی گردد. البته راننده ی ترانزیت خارجی متناسب با نوع خدماتی که ارائه می نماید باید هزینه های جزئی را پرداخت نماید.

یکی از نکات بسیار مهم هنگام ترانزیت بین المللی همراه داشتن گذرنامه می باشد. راننده ی ترانزیت بین المللی باید استعلام های مربوطه را از اداره ی گذرنامه بگیرد و دفترچه ی خروج را نیز حتماً دریافت نموده باشد. اداره ی نیروی انتظامی پس از بررسی های لازم باید گواهینامه و پلاک خودروی ترانزیتی را برای راننده صادر نماید. البته بهتر است بدانید که مدارک لازم برای پیشبرد ترانزیت بین المللی به نوع محموله نیز بستگی دارد.

به طور مثال برای کالاهای نباتی، دامی و یا شیمیایی علاوه بر مدارک لازم بایستی با مراجعه به بخش های مختلف از اداره ی گمرک مجوزهای لازم را دریافت نمود. یکی از امتیازات ویژه ی رانندگان ترانزیت بین المللی کالا علاوه بر مهارت در رانندگی، آشنایی و تسلط با زبان های خارجی است. در نتیجه می توانند با تسلط کافی در حوزه ی ترانزیت بین المللی فعالیت داشته باشند و فرآیند حمل و نقل بین المللی کالا را به آسانی مدیریت کنند. در غیر این صورت چالش های متنوعی در پیشروی راننده ی ترانزیت قرار خواهد گرفت.

سوالات متداول

جمع بندی

در این مقاله به صورت خلاصه به مفاهیم مورد نیاز در زمینه ی ترانزیت کالا اشاره نمودیم. با توجه به موقعیت استراتژیکی کشور ایران در خاورمیانه، کشور ما یکی از اصلی ترین کشورهای منطقه در حوزه ی ترانزیت و حمل ‌و نقل بین‌المللی می باشد. دسترسی به آب ‌های آزاد جهان از سمت جنوب و دریای کاسپین از سمت شمال، علاوه بر این وجود فرودگاه بین‌ المللی، ایران را به یکی از مهم‌ ترین و اساسی ترین کشورهای جهان، که قاره ی اروپا را به آسیا و کشورهای حوزه ی خلیج فارس مرتبط می کند، تبدیل نموده است.

این مقاله کاری از گروه شرکت حمل ‌و نقل بین‌المللی ققنوس می ‌باشد. ما با ارائه ی بهترین خدمات و بالاترین کیفیت ، بار شما عزیزان را از هر گوشه ی دنیا به هر نقطه‌ ی دیگری که بخواهید ارسال خواهیم کرد. برای دریافت نمودن خدمات مشاوره در زمینه ی حمل و نقل و ترانزیت بین المللی کالا و همچنین کسب اطلاعات بیشتر با شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس تماس حاصل فرمایید. ازین که ما را همراهی نمودید از شما سپاسگزاریم. امیدواریم مطالبی که بیان گردید سودمند و اثر گذار واقع شده باشد.