مقدمه
یکی از انواع لجستیک که در صنعت حمل و نقل، نقش بسیار پررنگ و مهمی دارد، لجستیک نوع معکوس می باشد، که به علت گسترش فروشگاه های اینترنتی به بخش جدایی ناپذیر کسب و کارهای مختلف تبدیل گردیده است. بهتر است بدانید که فرآیند برنامه‌ریزی، اجرا و همچنین کنترل نمودن بازگشت محصول مورد نظر از طرف مشتری به مبدأ آن، لجستیک نوع معکوس نام دارد.
در اغلب موارد به دلیل مشکلات فراوان، شرکت ها به این نوع لجستیک توجه نمی کنند، اما در عین حال استفاده ی بهینه از این نوع لجستیک کمک شایانی به کسب و کار خواهد نمود. در این مقاله مفهوم لجستیک و مدیریت زنجیره تامین، اهمیت و کاربرد انواع لجستیک معکوس و غیره بیان شده است. اگر شما عزیزان می‌خواهید با این فرآیند بیشتر آشنایی پیدا کنید، با شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس تا انتهای مقاله همراه باشید.
منظور از لجستیک معکوس چیست؟
هنگامی که که مشتری از محصول رضایت کافی ندارد و تمایل دارد که آن را عودت دهد، وظیفه ی تولیدکننده می باشد که یک سیستمی را طراحی نماید که به بهترین نحو ممکن بتواند کالای برگشت خورده را از مشتری پس بگیرد، با سرویس مخصوص حمل و نقل به تولیدکننده برگرداند و بعد از انجام فرایندهای مختلف و اصلاح کالا، آن را مجددا برای مشتری نهایی ارسال نماید .
یا اینکه هزینه ی پرداخت شده توسط مشتری برای خرید آن کالا را به او بازگرداند. کلیه ی فعالیت هایی که در این حیطه، از بازگشت کالا توسط مشتری تا تحویل نمودن آن به کارخانه و ارسال مجدد محصول اصلاح شده برای مشتری و یا پرداخت نمودن هزینه ی آن، انجام می شود، مربوط به انواع لجستیک معکوس می باشد.
اهمیت انواع لجستیک معکوس
باید بگوییم که که انواع لجستیک معکوس از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، چرا که جریان کارآمدی مربوط به محصول را حفظ می نماید. همچنین این فرایند سبب کم شدن هزینه ها، ایجاد نمودن ارزش، و تکمیل چرخه ی عمر محصول و کاهش ریسک می گردد. با توجه به تحقیقات گارتنر حدود هفتاد درصد از کسب و کارها قصد سرمایه‌گذاری در اقتصاد دایره‌ای را دارند. این اقتصاد از لجستیک سنتی پیروی می نماید و بعد به وسیله ی چیزی که زنجیره ی تامین حلقه ی بسته نامگذاری شده، ادامه خواهد یافت.
شرکت ها با این کار، در یک سیستم با تمرکز بر روی اقتصاد پایدار مشارکت می نمایند. شرکت های مورد نظر کاربردهای نوینی برای ضایعات مواد و همچنین تعمیر و بازیافت آن ها کشف می کنند، بنابراین محصولاتی که قبلا به عنوان ضایعات شناخته شده اند دوباره ارزش پیدا خواهند کرد.
لجستیک معکوس چه کاربردی دارد؟
یقینا هیچ کدام از مدیران زنجیره ی تامین تمایل ندارند که کالاهای ارسال شده، مجددا به سمت تولیدکننده برگردد و در سیستم لجستیک نوع معکوس قرار گیرد.
اما این مسئله، یک بخش اجتناب ناپذیر می باشد که ممکن است در طول فعالیت های گسترده ی لجستیک و همچنین تامین و تولید کالا، مشکلاتی به وجود آید که سبب شود از هر نظری کالا کیفیت لازم را نداشته باشد که در این شرایط، باید سیستم انواع لجستیک معکوس را از قبل آماده نمود تا هنگام بروز چنین مشکلاتی هنگام تحویل کالا به مشتری، از سمت لجستیک هیچ مشکلی پیش نیاید که در آن صورت، اعتبار کسب و کار را زیر سوال خواهد برد و نارضایتی مشتریان را چند برابر می نماید. بنابراین آماده سازی زیر ساخت های مربوط به لجستیک، از ضرورت های هر نوع بیزنسی است.
علاوه بر این باید بدانید که لجستیک به مدیران زنجیره ی تامین و کسب و کار، اجازه می دهد که با ارزیابی کردن محصولات برگشت خورده که مسیر انواع لجستیک معکوس را سپری می کنند، متوجه شوند که ریشه ی مشکلات این محصولات در چه چیزی است و با پیگیری کردن سرنخ های بدست آمده، به آسانی مشکلاتی که سبب حرکت معکوس کالاها در سیستم لجستیک می گردند را پیدا نموده و در جهت رفع آن ها تلاش کنند.
این مسئله به بهبود عملکرد زنجیره ی تامین کمک شایان توجهی می کند و سبب می شود تا با همکاری سیستم لجستیک با قسمت ارتباط با مشتریان،فروش و بازدهی شرکت موردنظر به بیشترین حد برسد. یکی از اشتباهاتی که بسیار رواج دارد، استفاده ی یکسان از سیستم لجستیک و حمل و نقل می باشد.
مدیریت زنجیره تامین به چه معناست؟
فرایندی که در آن، سازمان های متنوع جهت وصل نمودن تأمینکنندگان به مشتریان، با هدف زیاد شدن بازدهی و تولید نمودن ارزش برای مصرفکننده، با هم همکاری می نمایند، مدیریت زنجیره تأمین نام دارد.
در هنگام مدیریت زنجیره ی تأمین و انواع لجستیک معکوس، چندین شرکت مختلف به عنوان زنجیره ی تأمین با هم همکاری می نمایند تا در بهینه ترین حالت ممکن مواد اولیه، به دست تولیدکننده ی مورد نظر برسد و کالایی با ارزش در اختیار مصرفکننده قرار گیرد.
به این نکته توجه داشته باشید که هدف اصلی از انواع لجستیک معکوس و زنجیره ی تامین این است که در بهترین حالت ممکن، محصول با کیفیت به دست مشتریان نهایی برسد، بنابراین می توان گفت که با انجام این فرآیندها بیشترین میزان بازدهی و رضایت مشتریان حاصل خواهد شد. اما گاهی اوقات هنگام انجام بعضی از فعالیت های داخل سیستم لجستیک، رضایت مشتری جلب نمی شود که با توجه به عوامل زیادی که در این زنجیره نقش ایفا می کنند، می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد.
محاسبه هزینه های انواع لجستیک معکوس
انواع لجستیک معکوس هم مثل دیگر عملیات های یک سازمان، که هزینه های مخصوص خود را دارا می باشد و نیازمند تامین نمودن منابع مالی و هزینه های خاصی است. تامین هزینه ها در سیستم لجستیک به طراحی و تهیه ی زیرساخت های مورد نیاز، مانند وسایل نقلیه برای برگشت محصول از طرف مشتری به سمت تولیدکننده ی مورد نظر و یا انبار نمودن کالاهای برگشتی و تولید زیرساخت ها برای بازیابی محصولات مرجوع شده، تخصیص پیدا می کند. با ارزیابی زنجیره ی تامین و علی الخصوص محصولات مرجوع شده و رفع مشکلات کالاها برای کم شدن میزان برگشت آن ها، می توان در سیستم لجستیک هزینه ی انجام این فرایند ها را کاهش داد.
از طرف دیگر، شرکت هایی که تامین کردن زیرساخت های انواع لجستیک معکوس برایشان صرفه ی اقتصادی ندارد هم قادرند از شرکت های شخص ثالثی که این عملیات را به شکل تخصصی برای شرکت های طرف قرارداد انجام می دهند کمک گرفته و سیستم لجستیک خود را خارجی سازی می نمایند. در سازمان ها و کارخانه هایی که هنوز به حد کافی رشد نکرده و در مقیاس های کوچک مشغول به کار می باشند، خارجی سازی این عملیات صرفه ی اقتصادی بیشتری دارد.
مزایای استفاده از لجستیک معکوس
انواع لجستیک معکوس، منافع مالی ایجاد می نماید و تأثیر فراوانی بر فرهنگ تجاری و محیط زیست خواهد داشت اصلاح فرآیندها در اتفاقاتی که بعد از تحویل برای کالاهای مختلف رخ می دهد، به حفظ مشتری و صرفه جویی هزینه ها کمک بسیار زیادی می کند. با شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس همراه باشید تا شما را با انواعی از این مزایا آشنا سازد
افزایش کیفیت تصویر برند
با استفاده از انواع لجستیک معکوس مشتری درک خواهد کرد که از یک شرکت معتبر با ظرفیت مدیریت و پاسخگویی بسیار عالی خرید می نماید و در عین حال اگر محصول مورد نظر مرجوع گردد و به بخشی از زنجیره ی بازیافت یا استفاده ی مجدد تبدیل گردد، کاربران محترم تعهد به محیط زیست را به خاطر دارند که ارزش فزاینده ای خواهد داشت.
کنترل نمودن انبار به صورت دقیق
برای اطمینان از کنترل چابک و واضح موجودی، لجستیک مستلزم استقرار بیشتر منابع می باشد، همچنین برنامه ریزی و کنترل دقیق انبار به احتمال بسیار زیاد منجر به حاشیه ی کمتر برای خطا و هزینه های غیر ضرور خواهد شد.
خدمات بهتربه مشتریان عزیز
با کاربرد انواع لجستیک شرکت مورد نظر به مشتریان، ظرفیت پاسخگویی گسترده و سریع تری خواهد داشت، بنابراین مشتریان بیشتری را به سمت خود جذب نموده و به حفظ مشتریان فعلی کمک قابل توجهی می نماید.
منبع با ارزش اطلاعات
با به کار بردن انواع لجستیک معکوس، شرکت مورد نظر شناخت کافی از مشتری پیدا می کند و اطلاعات بیشتری در مورد کالای خود کسب می نماید.
همچنین این سیستم بازگشت اطلاعاتی را ارائه می دهد که ممکن است ارزش زیادی داشته باشد از جمله ی این اطلاعات شامل: چه کالایی بیشتر مرجوع می شود، در مورد محصول چه جنبه هایی را می توان بهبود بخشید، چه قسمتی از فرآیند با شکست مواجه می شود، بسته بندی مورد نظر معیوب است، کالا در شرایط مناسب نمی رسد، زمان تحویل کالا بیش از مقدار دلخواه است و غیره می باشد.
هنگام تعامل با مشتریان بعد از تحویل، داده های محصول جمع آوری‌شده از مزیت های لجستیک نوع معکوس است که به نحو احسن اجرا گردیده است. داده ها ی مورد نظر بینشی در خصوص زنجیره ی تامین سازمان و فرصتی جهت بهبود محصولات و کسب تجربه مشتری را فراهم می نماید.
سوالات متداول
منظور از فرآیند مدیریت زنجیره تأمین چیست؟
فرایندی که در آن سازمان های متنوع با هدف زیاد شدن بازدهی برای مصرفکننده، جهت وصل نمودن تأمینکنندگان به مشتریان با هم همکاری می نمایند، مدیریت زنجیره تأمین نام دارد.
چگونه شرکت ها می توانند سیستم لجستیک خود را خارجی سازی کنند؟
شرکت هایی که تامین زیرساخت های لجستیک برایشان صرفه ی اقتصادی ندارد از شرکت های شخص ثالثی که این عملیات را به شکل تخصصی برای شرکت های طرف قرارداد انجام می دهند کمک گرفته و سیستم لجستیک خود را خارجی سازی می نمایند.
در سیستم لجستیک، تامین هزینه ها به چه مواردی اختصاص می یابد؟
تامین هزینه ها در سیستم لجستیک، به طراحی زیرساخت های مورد نیاز از جمله وسیله های نقلیه به منظور برگشت محصول از طرف مشتری به سمت تولیدکننده ی مورد نظر و یا انبار کردن کالاهای برگشتی و تهیه ی زیرساخت ها برای بازیابی محصولات مرجوع شده، تخصیص پیدا می کند.
انواع لجستیک معکوس از چه مزایایی برخوردار می باشد؟
این نوع سیستم لجستیک از مزایای زیادی برخوردار می باشد. از مهم ترین این مزایا می توان به مواردی همچون افزایش کیفیت تصویر برند، کنترل نمودن انبار به صورت دقیق، خدمات بهتربه مشتریان عزیز، منبع با ارزش اطلاعات و… اشاره نمود.
جمع بندی
یکی از اصلی ترین بخش های هر سازمان که در بهینه سازی تولید و فروش سازمان، نقش بسیار کلیدی دارند، سیستم لجستیک و مدیریت زنجیره ی تامین می باشد.
سیستم لجستیک مسئولیت جمع آوری و بازگشت کالاهای مرجوع شده از طرف مشتری به سمت تولیدکننده را به عهده دارد. با ارزیابی صحیح از انواع لجستیک معکوس، مشکلات تولید و همچنین ارسال محصول و نهایتا علت عدم رضایت مشتریان مورد نظر را می توان پیدا کرد و در جهت رفع آن تلاش نمود تا جلب رضایت مشتری از شرکت مورد نظر و کالاهای تولیدی آن، به حداکثر مقدار برسد. در این مقاله از شرکت حمل و نقل بین المللی ققنوس به معرفی لجستیک و کاربردهای آن پرداخته شده است.
اگر در زمینه ی سیستم لجستیک در ذهن شما عزیزان سوال و ابهامی وجود دارد می توانید با کارشناسان این شرکت در ارتباط باشید.