بارنامه زمینی چیست؟

مقدمه

همان طور که می دانید بارنامه یک نوع سند است که توسط شرکت های باربری صادر می گردد. بارنامه زمینی (CMR) نیز با استفاده از قوانین بین الملل (CTR)، به منظور نقل و انتقال بارهای مورد نظر از طریق جاده صدور می گردد. به طور معمول بارنامه زمینی بین 6 تا 14 صفحه (در بعضی موارد 21 صفحه) می باشد، که در آن مشخصات بار مورد نظر و افرادی که در نقل و انتقال بار دخیل هستند قید می گردد.

بهتر است بدانید که بارنامه زمینی قابل معامله نمی باشد. هنگام صدور بارنامه زمینی، کالای مورد نظر از طریق وسایل نقلیه مانند کامیون، ترانزیت و وانت جا بجا می شود. بارنامه های زمینی دارای انواع مختلفی می باشند که در بین آن ها بارنامه زمینی کامیون و فیاتا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.

در ادامه ی مطلب شما عزیزان را به طور کامل با بارنامه ی زمینی آشنا می سازیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

بارنامه چیست؟

بارنامه Bill Of Lading و یا به اختصار BL کلمه ای است که به وفور یافت می شود و مورد استفاده ی افراد زیادی قرار می گیرد که مربوط به دوران رم باستان است. شاید برای شما جالب باشد که اولین بارنامه مربوط به قرن 11 میلادی است. بارنامه زمینی به این دلیل با اهمیت است که در هنگام حمل کالا اگر مشکلی رخ دهد، صاحب بار مورد نظر می تواند بر طبق قرار دادی که در داخل بارنامه امضا شده است از باربری شکایت نماید. نوعی از بارنامه ها به صورت الکترونیکی است که در آن تمام جزئیات ذکر می گردد و در هر لحظه مورد بررسی قرار می گیرد.

بارنامه دارای نقش های مختلفی است که به شرح زیر می باشد:

• نوعی رسید برای بار مورد نظر محسوب می شود.
• معامله می گردد.
• اطلاعات و ضوابط موجود در بارنامه قطعی می باشد.
• رسمی ترین قرار داد برای حمل کالا می باشد.

به این نکته توجه داشته باشید که وقتی نقل و انتقال کالای شما عزیزان از طریق شخص ثالث و یا کارگزار انجام می گیرد، باید تمامی شرایط را به طور کامل مطالعه نمایید. چرا که ضوابط برای کارگزار و شرکت حمل و نقل بسیار متفاوت است. پس از بررسی شرایط، تمام بندهای مربوط به پرداخت پول از جمله نحوه ی پرداخت هزینه و پیش پرداخت و همچنین عواملی که ممکن است دارای جریمه باشند را در صورت امکان مورد بررسی قرار دهید.

به شما پیشنهاد می کنیم که اگر می خواهید کلیه ی خدمات مربوط به حمل و نقل کالا به صورت حرفه ای و با هزینه ی مناسب انجام شود، حتما شرکت های معتبر دارای مجوز رسمی را انتخاب نمایید.

بارنامه زمینی چیست؟

بارنامه زمینی یا راهنامه های بین المللی رایج ترین نوع بارنامه ها می باشند. همان طور که قبلا هم اشاره نمودیم بارنامه زمینی یک نوع ضمانت نامه و سند غیر قابل معامله برای بار مورد نظر می باشد. در بارنامه های زمینی کالاهای مورد نظر به صورت جاده ای حمل می شوند. امروزه روش های مختلفی برای حمل و نقل کالاها وجود دارد، اما روش حمل و نقل زمینی با توجه به این که دارای مزایای فراوانی است، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

از جمله این مزایا می توان به امنیت بسیار زیاد بار، صرفه جویی در هزینه های پرداختی، سرعت بالا در حمل و نقل کالا، استفاده از کامیون شخصی برای حمل بار و همچنین نیاز به سرمایه گذاری کمتر اشاره نمود. به طور معمول شرکت های باربری، بارنامه های زمینی  را صادر می کنند و بین فرستنده و گیرنده ی کالا مبادله انجام می شود. از مهم ترین نوع بارنامه های زمینی، بارنامه کامیون و حمل فیاتا است که در ادامه به تشریح کامل آن ها می پردازیم.

بارنامه کامیون

بهتر است بدانید که وقتی کالای مورد نظر توسط کامیون حمل می شود، بارنامه زمینی کامیون صادر می گردد. در این نوع سند تمامی وظایف افراد متصدی حمل و نقل جاده ای در شش تا چهارده نسخه ذکر می گردد که سه نسخه ی آن اصلی و حائز اهمیت می باشد. سه نسخه ی اصلی باید توسط صادر کننده و گیرنده بار مورد نظر امضاء شود. دیگر نسخه های بارنامه به منظور ورودی و خروجی گمرک کشورهایی که در مسیر راه کالا ی مورد نظر قرار دارند استفاده می گردد.

در بارنامه ی زمینی کامیون مواردی مانند مشخصات فرستنده ی بار، مشخصات حمل کننده ی کالا، اطلاعات گیرنده ی بار مورد نظر، تاریخ صدور و انتقال بار، تاریخ مکان بارگیری کالا، تاریخ مکان تحویل بار، وزن خالص و وزن ناخالص کالا و همچنین نرخ کرایه در مقصد مورد نظر ثبت می گردد.

بارنامه حمل فیاتا

در بارنامه حمل فیاتا حمل بار مورد نظر شامل حمل زمینی و هوایی یا دریایی می باشد. در بارنامه حمل فیاتا مواردی همچون مشخصات فرستنده ی کالا، اطلاعات گیرنده ی کالا، نوع وسیله ی مورد نظر به منظور حمل کالا، مشخصات بندر مورد نظر برای بارگیری (درصورت نیاز)، اطلاعات بندر مورد نظر برای تخلیه ی کالا (در صورت نیاز)، هزینه ی کرایه و پس کرایه، نوع پوشش بیمه ی کالای مورد نظر و غیره ثبت می شود.

نسخه های مربوط به بارنامه زمینی

• نسخه ی تمبر دار مختص گیرنده بار
• نسخه ی مخصوص راننده کامیون
• نسخه ی مربوط به سازمان حمل و نقل جاده ای و راهداری
• نسخه ی مخصوص فرستنده ی بار
• بارنامه ی مربوط به شرکت مورد نظر و یا موسسه حمل و نقل کالا

اطلاعات درج شده در بارنامه زمینی

یکی از مهم ترین قسمت های حمل و نقل بار، صدور بارنامه زمینی می باشد. در بارنامه زمینی فرم هایی وجود دارد که باید به دقت پر شود و مورد بررسی قرار گیرد

اطلاعات موجود در بارنامه شامل: مشخصات فرد فرستنده ی کالا، اطلاعات کامل فرد حمل کننده ی بار مورد نظر، مشخصات فرد تحویل گیرنده ی کالا، تاریخ صادر نمودن بارنامه زمینی، تاریخ حمل کالای مورد نظر، تاریخ بارگیری و تخلیه ی بار مورد نظر، اطلاعات وزن خالص و ناخالص بار، مشخص نمودن هزینه های گمرک و حمل و نقل، مشخصات کامل بار مورد نظر و اسناد مربوط به آن. به این نکته توجه داشته باشید که هر کدام از این قسمت ها باید به درستی مورد بررسی قرار گیرند.

با انجام این کار بار مورد نظر بدون هیچ مشکلی از مبدا به مقصد مورد نظر منتقل می گردد. علاوه بر این از آن جایی که بارنامه قابل معامله است و ضوابط موجود در آن بدون هیچ شرطی ذکر می گردد و همچنین یک سند تضمینی برای کالای مورد نظر محسوب می شود، بسیار حائز اهمیت می باشد.  

خصوصیات بارنامه زمینی

• کلیه ی اطلاعات مربوط به بار در بارنامه زمینی ذکر می گردد.
• بارنامه زمینی یک سند غیر قابل معامله می باشد.
• اطلاعات فرد فرستنده و گیرنده ی کالا در بارنامه زمینی به طور کامل مشخص می گردد.
• تمامی هزینه های مربوط به گمرک و حمل بار در این بارنامه ذکر می گردد.
• تاریخ حمل و صدور بار در بارنامه زمینی قید می شود.

مراحل صدور بارنامه زمینی

همان طور که قبلا هم به این موضوع اشاره نمودیم، بارنامه یک نوع سند تضمینی برای کالای مورد نظر می باشد. بارهای مورد نظر ممکن است از چندین کشور مختلف عبور نماید، بنابراین با صدور بارنامه زمینی ارتباط بین فرستنده ی بار و گیرنده بسیار آسان خواهد شد. از لحظه ی صدور بارنامه تا ترخیص کالا مراحل مختلفی وجود دارد که به شرح زیر می باشند.

• صادر نمودن بارنامه زمینی توسط فرد متصدی
• تحویل نمودن بارنامه زمینی به فروشنده ی کالا
• واگذاری تمامی اسناد مربوط به حمل کالا به بانک کارگزار
• دریافت نمودن هزینه ی اسناد موجود از طریق بانک مورد نظر
• ارسال اسناد از طرف بانک کارگزار به بانک واگذار کننده ی اعتبار
• دریافت هزینه ی اسناد از طرف بانک واگذار کننده ی اعتبار
• ارائه نمودن اصل اسناد و مدارک موجود و تحویل بارنامه به شرکت حمل و نقل مورد نظر

سوالات متداول

جمع بندی

بارنامه در واقع یک نوع سند مالکیت قابل معامله برای کالای مورد نظر می باشد که طبق شرایط و ضوابط باید به امضای افراد دخیل در حمل و نقل کالا برسد. در این سند تمام مراحل فرآیند صدور بار به صورت کامل مورد بررسی قرار گرفته و ذکر می گردد. همچنین بهتر است بدانید که تنها در صورتی بارنامه با قید و شرط بیان می شود که بین دو طرف توافقی صورت گرفته باشد. همان طور که در بالا نیز به این موضوع اشاره نمودیم بارنامه زمینی مربوط به حمل کالا از طریق جاده می باشد.

در حمل و نقل زمینی (جاده ای) وسایلی مانند وانت، کامیون و تریلی برای یک مسافت مشخص بارهای مورد نظر را جا به جا می نمایند که دارای مزایای فراوانی می باشد. هنگام صدور بارنامه نه تنها کسانی که بارنامه را صادر می کنند، بلکه افراد فرستنده و گیرنده و همچنین رانندگان باید از تمام قوانین پیروی نمایند. در نهایت می توان گفت که با صدور بارنامه برای کالا، آرامش خاطر صاحبان بار، حمایت از تولید کنندگان داخل کشور و  همچنین استاندارهای مربوط به حمل بار افزایش خواهد یافت. علاوه براین ریسک تلفات جاده ای ، قاچاق کالا و ضرر و زیان رانندگان با صدور بارنامه کاهش می یابد.